Jak wszcząć egzekucję

Komornik Sądowy

Na mocy ustawy o komornikach sądowych z dnia 22.03.2018 r. (Dz. U. z 2018 poz. 771) komornik sądowy jest funkcjonariuszem publicznym działającym przy sądzie rejonowym. Pozostaje powołany obok sądów rejonowych, do prowadzenia spraw egzekucyjnych, przy czym sądy rejonowe sprawują czynności egzekucyjne jedynie w przypadkach dla nich zastrzeżonych. Oznacza to, iż komornik sądowy jest podstawowym organem egzekucyjnym państwa w sprawach cywilnych.

Komornik podlega nadzorowi sądu oraz nadzorowi odpowiedzialnemu prezesa sądu rejonowego, przy którym działa. Komornik przy wykonywaniu zadań kieruje się dobrem wymiaru sprawiedliwości oraz interesem publicznym

Do jego wyłącznych kompetencji należy:

wykonywanie orzeczeń sądowych w sprawach o roszczenia pieniężne i niepieniężne oraz zabezpieczenie roszczeń, w tym europejskich nakazów zabezpieczenia na rachunku bankowym, z uwzględnieniem wyjątków przewidzianych w ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 155, z późn. zm.);
wykonywanie innych tytułów wykonawczych oraz tytułów egzekucyjnych, które podlegają wykonaniu w drodze egzekucji sądowej bez zaopatrywania ich w klauzulę wykonalności;
wykonywanie postanowień o zabezpieczeniu spadku lub sporządzanie spisu inwentarza;
wykonywanie zadań określonych w innych ustawach.

Ponadto komornik ma prawo:

na zlecenie sądu - osobiście doręcza bezpośrednio adresatowi zawiadomienia sądowe, pisma procesowe oraz inne dokumenty sądowe potwierdzeniem odbioru i oznaczeniem daty;
sporządza protokół stanu faktycznego;
na wniosek organizatora licytacji - sprawuje urzędowy nadzór nad dobrowolnymi publicznymi licytacjami, z przybiciem najniższej lub najwyższej oferty

Tytuł wykonawczy

Zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego:

Podstawą egzekucji jest tytuł wykonawczy. Tytułem wykonawczym jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności, chyba że ustawa stanowi inaczej. Tytułami egzekucyjnymi są:

orzeczenie sądu prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu, jak również ugoda zawarta przed sądem;
orzeczenie referendarza sądowego prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu;
inne orzeczenia, ugody i akty, które z mocy ustawy podlegają wykonaniu w drodze egzekucji sądowej;
akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej lub wydania rzeczy oznaczonych co do gatunku, ilościowo w akcie określonych, albo też wydania rzeczy indywidualnie oznaczonej, gdy w akcie wskazano termin wykonania obowiązku lub zdarzenie, od którego uzależnione jest wykonanie;
akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej do wysokości w akcie wprost określonej albo oznaczonej za pomocą klauzuli waloryzacyjnej, gdy w akcie wskazano zdarzenie, od którego uzależnione jest wykonanie obowiązku, jak również termin, do którego wierzyciel może wystąpić o nadanie temu aktowi klauzuli wykonalności;
akt notarialny określony powyżej, w którym niebędąca dłużnikiem osobistym osoba, której rzecz, wierzytelność lub prawo obciążone jest hipoteką lub zastawem, poddała się egzekucji z obciążonego przedmiotu w celu zaspokojenia wierzytelności pieniężnej przysługującej zabezpieczonemu wierzycielowi.

Klauzula wykonalności zawiera stwierdzenie, że tytuł egzekucyjny uprawnia do egzekucji. Klauzulę wykonalności nadaje sąd jednoosobowo na wniosek wierzyciela. Wniosek o nadanie klauzuli wykonalności sąd rozpoznaje niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 3 dni od dnia jego złożenia. Tytułowi wydanemu w postępowaniu, które zostało lub mogło być wszczęte z urzędu, sąd nadaje klauzulę wykonalności z urzędu. Nakazowi zapłaty wydanemu w elektronicznym postępowaniu upominawczym nadaje się klauzulę wykonalności z urzędu niezwłocznie po jego uprawomocnieniu się. Postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności wymienia także tytuł egzekucyjny, a w razie potrzeby oznacza świadczenie podlegające egzekucji i zakres egzekucji oraz wskazuje czy orzeczenie podlega wykonaniu jako prawomocne, czy jako natychmiast wykonalne. Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, tytułowi egzekucyjnemu opiewającemu na świadczenie pieniężne w walucie obcej sąd nada klauzulę wykonalności ze zobowiązaniem komornika do przeliczenia tej kwoty na walutę polską według średniego kursu waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na dzień sporządzenia planu podziału, a jeżeli planu podziału nie sporządza się - na dzień wypłaty kwoty wierzycielowi.

Wniosek egzekucyjny

Do prowadzenia sprawy egzekucyjnej pozostaje właściwy komornik, w którego rewirze (obszar właściwości sądu rejonowego, przy którym działa) znajduje się miejsce zamieszkania bądź siedziba dłużnika. Wierzyciel ma prawo wyboru komornika na obszarze właściwości sądu apelacyjnego, na którym znajduje się siedziba kancelarii komornika właściwego zgodnie z przepisami ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego, z wyjątkiem spraw:

o egzekucję z nieruchomości;
o wydanie nieruchomości;
o wprowadzenie w posiadanie nieruchomości;
o opróżnienie pomieszczeń, w tym lokali mieszkalnych, z osób lub rzeczy;
w których przepisy o egzekucji z nieruchomości stosuje się odpowiednio.

We wniosku o wszczęcie egzekucji wierzyciel zobowiązany pozostaje do wskazania świadczenia, które ma być spełnione. Do wniosku należy dołączyć tytuł wykonawczy.W zależności od treści wniosku egzekucyjnego, w szczególności od rodzaju czynności, które komornik zobligowany będzie podejmować w toku postępowania, np. w zakresie uzyskania informacji na temat majątku i dochodów dłużnika, ilości doręczanej korespondencji, przejazdów poza miejscowość siedziby kancelarii itp., wierzyciel zobowiązany pozostaje do złożenia komornikowi, na wezwanie, zaliczki tytułem pokrycia wymienionych wydatków (np. opłaty na rzecz ZUS za informację o miejscu pracy dłużnika). Z reguły niezbędna suma wynosi od kilkudziesięciu do kilkuset złotych i ostatecznie obciąża dłużnika powiększając egzekwowane świadczenie (tj. podlega zwrotowi na rzecz wierzyciela).